Co oznacza spadek stóp procentowych?

Stopy procentowe, obniżenie, czy podwyższenie stóp procentowych to hasła, z którymi pewnie niejedna osoba się spotkała, ale nie zawsze zdajemy sobie sprawę z tego, co to tak naprawdę oznacza i jakie są tego konsekwencje.

Co to są stopy procentowe?

Czym w zasadzie są stopy procentowe? Stopy procentowe określają dochód, jaki otrzyma się za użyczenie swojego kapitału, a jednocześnie wysokość odsetek, jaka trzeba zapłacić za pożyczenie pieniędzy od kogoś. Istnieje nominalna stopa procentowa oraz stopa procentowa realna (stopa nominalna pomniejszona o wielkość inflacji). Oficjalne stopy procentowe ustala bank centralny, czyli w przypadku Polski Narodowy Bank Polski, a dokładnie będąca jego organem Rada Polityki Pieniężnej. Istnieją też stopy rynkowe, które określają koszt pożyczania środków na rynku międzybankowym.

Na wysokość stóp procentowych ma wpływ między innymi na WIBOR (ang. Warsaw Interbank Offered Rate), czyli wskaźnik określający ile bank zapłaci za środki, które pożycza następnie w ramach kredytów. Wysokość tego wskaźnika wraz z marżą za udzielenie kredytu stanowi oprocentowanie kredytu. Dlatego też spadek stóp procentowych wpływa na obniżenie kosztów zaciąganych kredytów. To z kolei wpływa na zwiększenie ich zaciągania przez osoby indywidualne oraz przedsiębiorstwa, a więc na możliwość przeznaczania ich na konsumpcję czy inwestycje i realizację bieżącej działalności (np. w przypadku zaciągania kredytu obrotowego przez firmę), co napędza oczywiście gospodarkę. Z drugiej strony niższe stopy procentowe powodują, że mniejsze zyski osiągną inwestujący w różne lokaty.

Spadek stóp procentowych

Jednak obniżenie stóp procentowych wpływa także na wyższy poziom inflacji, ponieważ z powodu większej konsumpcji i inwestycji zwiększa się popyt na różne dobra i usługi (tworzy się tzw. dodatnia luka popytowa), co jednocześnie skłania producentów do zwiększania produkcji i podwyżki cen. Na wyższą inflację wpływają także spowodowane obniżeniem stóp procentowych wyższe ceny towarów importowanych. Ponieważ zwiększają się możliwości nabywania dóbr, maleje też chęć oszczędzania, przeciwnie niż ma to miejsce przy wysokich stopach procentowych.

Spadek stóp procentowych może zniechęcać zagranicznych inwestorów do dokonywania inwestycji w danym kraju, przez co zmniejsza się popyt na walutę tego kraju, czyli następuje jej osłabienie.

Z drugiej strony spadek stóp procentowych i osłabienie w wyniku tego waluty krajowej ma też pozytywny wpływ na eksport, a wiec na zwiększenie rodzimej produkcji. Tańsza waluta oznacza, że kupujący za granicą w „silniejszej” walucie zapłacą mniej za dane usługi czy towary, więc chętniej będą z nich korzystać, a eksport będzie opłacalny.

Skutki spadku stóp procentowych

Jak wiec widać spadek stóp procentowych pociąga za sobą wiele skutków, które dla jednych będą miały znaczenie pozytywne, a dla drugich negatywne. Spadek stóp procentowych wiąże się z wieloma aspektami, które są wzajemnie zależne. Znajomość tych zależności, na przykład wpływu na inflację i wartość waluty ma niemały wpływ na podejmowanie decyzji gospodarczych w państwie, przedsiębiorstwach a także zachowań indywidualnych osób w gospodarstwach domowych. Zadaniem banku centralnego jest optymalne zarządzanie wartością pieniądza, a wiec ustalanie wysokości stóp procentowych.